Gerçek Bir "Game Of Thrones" : Fetret Devri

    1402 Yılında Ankara'da bir tarafta Osmanlı Devleti diğer tarafta Timur Devleti büyük bir mücadeleye tutuşmuştu. Bu mücadelenin sonunda kazanan taraf Timur'du. Osmanlı Devleti bu savaşı kaybettikten sonra 11 yıl sürecek bir Fetret Devrine girmişti. Bu süreçte 4 cesur taht varisi Osmanlı padişahlığı için amansız bir mücadeleye girişecekti. Bu mücadele sonucunda ise Osmanlı Devleti ikinci kurucusuna kavuşacaktı.

Timur'un Arkasından

Yıldırım'ın esareti

    Timur'un en büyük amacı gerisinde güçlü bir Osmanlı Devleti bırakmamaktı. Bunun için çok basit ama etkili bir siyaset izledi. İlk olarak Osmanlının sahip olduğu beylik topraklarını eski sahiplerine verdi. Ankara Savaşından sonra Yıldırım Bayezid esir alınmıştı. Arkasında ise altı erkek çocuğu bırakmıştı. Bunlar Mehmet, İsa, Süleyman, Musa, Mustafa ve Kasım'dı. Timur; Mustafa ve Kasım hariç şehzadelerin her birini hükümdar ilan etti. Bu ikinci önemli adımdı. Bu adım sayesinde 11 yıl boyunca (1402 - 1413) sürecek taht savaşlarının fitili ateşlenmiş oldu. Timur ardında gerçekten pek de güçlü olmayan taht savaşıyla boğuşan bir Osmanlı bırakmıştı.

Önce İsa Sonra Süleyman

    Ankara Savaşı sonrası geriye Kasım çok küçük olduğu için padişah olabilecek 5 şehzade kalmıştı. Bu şehzadelerden Mustafa da daha sonra tarih sahnesine çıkmak üzere Timur'un yanında gitmek zorunda kalmıştı. Bundan dolayı mücadeleye girişecek 4 şehzade vardı ortada. Bu şehzadelerden Süleyman Çelebi başkent Edirne'ye sahip olmuştu. Bundan dolayı da meşru Osmanlı padişahı kendisiydi. İlk başlarda Mehmed Çelebi Amasya'da bulunuyordu, Musa Çelebi ise Bursa'da bulunuyordu. Fakat Bursa değişken ve mücadelenin yaşanacağı bir şehirdi. Diğer şehzade İsa Çelebi burayı Musa'dan alacaktı. Musa bunun üzerine bazı tarihçilere göre Karamanoğullarına bazılarına göre ise Germiyanoğullarına sığınmak zorunda kalacaktı.

    Mücadelenin ilk aşamasında Mehmed Çelebi ve İsa Çelebi karşı karşıya geldi. Mehmed Çelebi kardeşi İsa'ya Anadolu'yu aramızda paylaşalım diye teklif götürdü. Bu teklif İsa tarafından kabul edilmeyince savaş kaçınılmaz hale geldi. Savaşı Mehmed Çelebi kazanınca İsa Bizans İstanbul'una sığınmak zorunda kaldı. Daha sonra ise Edirne'deki Süleyman Çelebi onu Bizans'tan aldı ve yardım edip Mehmed'in üzerine Bursa'ya yolladı. İsa Çelebi yeniden Bursa'ya gelip orayı ele geçiremese de ciddi hasarlar verdi. İsa Çelebi gerçekten maceracı bir şehzade idi. Daha çok defa diğer beyliklerden yardım alarak Mehmed'in üzerine geldiyse de bir türlü başarılı olamadı. En son harekatında ise biraz da tedbirsiz davranınca Eskişehir'de Mehmed Çelebi'nin adamları tarafından yakalanıp boğuldu. İsmail Hakkı Uzunçarşılı Eskişehir'de bir hamamda yakalanıp boğulduğunu yazar.

    İsa Çelebi ölünce geriye  3 şehzade kalmıştı. Edirne'deki Süleyman Çelebi mücadeleleri yakından takip ediyordu. İsa ve Mehmed mücadelesinde İsa'yı desteklemekten çekinmemişti. İsa saf dışı kalınca Mehmed'in tehlikeli bir rakip olduğunu sezip bizzat ordusuyla Anadolu'ya geçti. Kısa sürede Bursa'yı ele geçirdi. Mehmed Çelebi karşı koyamayacağını anlayıp kaçmıştı. Nitekim karşısında meşru bir Osmanlı padişahı ve onun kuvveti vardı. Süleyman Çelebi durmadı Ankara'yı da ele geçirdi. Ama ötesine gitmedi. Yaptığı fetihleri yeterli görüp Bursa'ya döndü. Orada sefaya daldı. Mehmed Çelebi Süleyman'ın bu hatasını fırsata çevirmeye çalıştıysa da Süleyman'ın yetenekli veziri Ali Paşa'nın çevirdiği entrika sonucu bunu başaramadı. 

    Süleyman Çelebi Karamanoğulları ile uğraştığı bir sırada Musa ve Mehmed kardeşler Süleyman'a karşı ittifak yapma kararı aldı. Musa Çelebi Mehmed'e biat etmişti. Ona sadık kalmaya söz vererek Rumeli topraklarında faaliyetlere başladı. Süleyman bunu duyunca Musa ile mücadeleye girişmek üzere Rumeli topraklarına geçti. Bu esnada Süleyman'ın belki de bu mücadelede uzun süre yaşamasını sağlayan akıl hocası Ali Paşa vefat etti. Bu Süleyman Çelebi için sonun başlangıcıydı. Nitekim Musa ile ilk karşılaşmayı kaybetti sonraki iki karşılaşmayı kazanıp yine gaflete düştü. Musa'nın işinin bittiğini düşünüp Edirne'de sefaya daldı. Fakat Musa Çelebi hala güçlüydü ve kısa sürede Edirne'yi kuşattı. Süleyman Çelebi o esnada hamamda sefa yapıyordu. Durumun ciddiyetini geç kavrayıp kaçmaya çalışsa da başaramadı. Musa Çelebi kuvvetleri tarafından yakalanıp boğuldu. 

Sadakat Bozulur

    Süleyman Çelebi de ölünce geriye 2 şehzade kalmıştı. Mehmed Çelebi kardeşi Musa kendisine biat ettiği için bu işin bittiğini düşünüyordu. Fakat olaylar böyle gelişmedi. Musa sadakatini unuttu. Süleyman'dan sonra Edirne'ye sahip oldu ve Osmanlı padişahlığını ilan etti. Artık meşru Osmanlı padişahı kendisiydi. Mehmed bunun üzerine bu sefer kardeşi Musa ile mücadeleye girişmek zorunda kaldı. İlk iki karşılaşmada Musa Çelebi kardeşi Mehmed'i yendi. Hatta Mehmed Çelebi ilk karşılaşmada yaralanıp kaçmak zorunda kalmıştı. 

I. Mehmed'in Divanı

     Musa'nın padişahlığı sertti. Bundan dolayı çoğu bey ondan yüz çevirdi. Bu Mehmed'in işine yaradı. Rumeli Beylerinin çoğu üçüncü karşılaşmada Mehmed'i destekledi ve bu Musa'nın yenilmesine sebep oldu. Musa Çelebi kaçtı. Fakat bu kaçış pek uzun sürmedi. Çok cesurca mücadele etmesine rağmen Sofya'nın güneyinde yakalandı ve boğuldu. Böylece 11 yıl süren Fetret Devri son buldu. Tahtta Mehmed Çelebi oturdu ve Osmanlı Devleti'nin ikinci kurucusu oldu.

36 Değil 38 Padişah

    Osmanlı tarihinde bizlere hep 36 padişahın olduğu öğretilir. Fakat durum öyle değildir. Aslında Osmanlı Devleti'nin 38 padişahı olmuştur. Fetret Devri olsa da Süleyman Çelebi yaklaşık 9 sene Musa Çelebi ise 2 seneden biraz fazla padişahlık yapmıştır. Hatta ilginçtir Musa Çelebi padişahlığı sürecinde İstanbul'u kuşatmıştır. Bunu da öyle kafadan söylemiyoruz. Ahmedi'nin Menakıbname eserine göre iki şehzade hükümdarlık yapmış sayılır. Belki ileride böyle öğretilir kim bilir.

Yararlanılan Kaynaklar:

> Ahmedi "Menakıbname"

> Halil İnalcık "Devleti Alliye: Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar I"

> İsmail Hakkı Uzunçarşılı "Osmanlı Tarihi 1.Cild"

Yazımızı Okuduğunuz İçin Teşekkür Ederiz. Yorumlarınız Bizim İçin Değerlidir.